Scenariusz i reżyseria: Wojciech Jerzy Has


Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski

Muzyka: Jerzy Maksymiuk

Montaż: Barbara Lewandowska-Conio

Scenografia: Andrzej Haliński

Dźwięk: Janusz Rosół

Adaptacja opowiadania Antoniego Czechowa pod tym samym tytułem. Treść noweli reżyser zamknął w czasie niewiele dłuższym od jednej doby. Znany profesor medycyny znajdując się u progu jesieni swojego życia dokonuje bilansu swych dokonań i doświadczeń. "Kończy się na tym, co znane jest od dawna: że świadome życie bez ustalonego światopoglądu - to nie życie, tylko męka, zgroza" - pisał Antoni Czechow w jednym ze swoich listów streszczając "Nieciekawą historię". Jej główny bohater, profesor Nikołaj Stiepanowicz to postać charakterystyczna dla całej twórczości Czechowa - inteligent rosyjski z końca XIX wieku, zgnębiony nudą i poczuciem własnej nieprzydatności i bezsensu swojej egzystencji. Wczesny ranek. Znany profesor medycyny po bezsennej nocy snuje się po swoim gabinecie próbując dokonać bilansu wartości i światopoglądu w swoim życiu. Zdaje sobie sprawę, że nadchodzi już jego jesień. Rozpoczyna się zwykły, monotonny dzień. Żona, z którą nic go już właściwie nie łączy, monologuje w jego obecności o codziennych kłopotach, zaleganiu z wypłatami dla służby i grożącym skandalu, jaki może wyniknąć z częstych wizyt profesora składanych młodej i pięknej Katarzynie - ich byłej wychowanicy, aktorce i niedoszłej matce nieślubnego dziecka. Codzienna droga na uniwersytet, którą podążał od lat mijając piwiarnię i zajazd, gdzie mieszkał w czasach studenckich. Profesor ma rozpocząć kolejny wykład z anatomii, ale jego prowadzenie powierza swemu asystentowi Piotrowi. Rozmyśla nad mierną przydatnością swych studentów do zawodu lekarza. Jednemu z nich radzi nawet, by po pięciu latach nauki zrezygnował z tego zawodu. W domu córka przyjmuje swego narzeczonego - Aleksandra Gnekkera - oryginała obracającego się w kręgach muzyków i operowych impresariów. Profesor gardzi Aleksandrem, co daje mu do zrozumienia podczas obiadu, który jest dla niego i kulinarną, i towarzyską torturą. W czasie obiadu przychodzi młody lekarz prosząc o wybranie tematu specjalistycznej dysertacji. Profesor drwi z jego niesamodzielności i "zadaje" mu jakiś, nikomu niepotrzebny temat. Wieczorem odwiedza Katarzynę, darzącą go wyjątkowym uczuciem, która proponuje, by przeniósł się do niej na stałe. On jednak radzi jej, by wyszła za mąż, zajęła się pracą zamiast trwonić majątek pozostawiony przez zmarłego ojca. Katarzynę odwiedza również Michał, aktor teatralny wygłaszający przy kieliszku dziwne teorie o zmierzchu nauki. Nocą, podczas burzy, gdy profesor znów rozmyśla w swoim gabinecie, niespodziewanie przybiega do ogrodu Katarzyna. Prosi, by wziął od niej pieniądze na leczenie konieczne dla podratowania zdrowia i wyznaje, że do teatru wrócić nie może z powodu braku talentu. Żona pragnie poważnie porozmawiać z nim na temat małżeńskich planów Lizy, której właśnie oświadczył się Aleksander. Weronika prosi męża, by pojechał do Kalisza i zorientował się, jaki majątek posiadają Gnekkerowie. Dla świętego spokoju profesor zgadza się pojechać tam nazajutrz. W pustej gospodzie wypytuje kelnera o rodzinę Gnekkerów. On jednak nigdy o takich nie słyszał, choć zna w mieście wszystkich. Profesor zajmuje nieuprzątnięty jeszcze pokój, w którym kiedyś mieszkał i pogrąża się w rozmyślaniach. Niespodziewanie zjawia się Katarzyna sprawiając mu tym przyjściem wiele radości. Przed nią "spowiada" się ze swego przegranego życia, u schyłku którego czuje się całkowicie pokonany. Katarzyna oświadcza, że postanowiła wyjechać, może nawet na zawsze. Wychodzi, nie obejrzawszy się nawet za siebie. Profesor kładzie się na łóżku zagłębiając się w rozważaniach nad marnością ludzkiej egzystencji.
źródło: filmpolski


wystąpili:
Gustaw Holoubek . . . . . . profesor
Hanna Mikuć . . . . . . Katarzyna
Anna Milewska . . . . . . Weronika, żona profesora
Elwira Romańczuk . . . . . . Liza, córka profesora
Marek Bargiełowski . . . . . . Michał
Janusz Gajos . . . . . . Aleksander Gnekker, narzeczony Lizy
Janusz Michałowski . . . . . . Piotr, asystent profesora
Władysław Dewoyno . . . . . . Mikołaj, woźny z uniwersytetu
Ewa Frąckiewicz . . . . . . służąca Katarzyny
Jan Konieczny . . . . . . doktorant
Włodzimierz Musiał . . . . . . służący profesora
Jerzy Zygmunt Nowak . . . . . . kelner w zajeździe
Leszek Żentara . . . . . . student
Jacek Głowacki . . . . . . uczeń
W 1982 roku Wojciech Has powrócił do projektu, nad którym pracował jeszcze w latach 60. Chodzi o tekst mało znanego opowiadania Antoniego Czechowa Nieciekawa historia. Film ten jest powrotem Hasa do kameralnych filmów z początków twórczości. Autorem zdjęć jest Grzegorz Kędzierski, a scenografii – Andrzej Haliński. Nieciekawa historia już z powodu tytułu może stać się nie lada wyzwaniem dla widzów. Reżyser powtarzając oryginalny tytuł tekstu literackiego, sugeruje, że widz spotka się z historią, która może nie być dla niego interesująca. Pozostaje więc zadać pytanie o temat tego projektu.

Nieciekawa historia jest opowieścią o starzejącym się profesorze medycyny, w którego wcielił się Gustaw Holoubek. Motyw przemijania i śmierci należy do kluczowych tematów filmów Hasa, dlatego też bardzo często umieszczano ten film obok Pętli czy Pismaka. W tym przypadku podjęty temat zostaje pogłębiony przez wprowadzenie monologu wewnętrznego głównego bohatera, z którego dowiadujemy się, że mimo wielu sukcesów zawodowych, zadowolenia z rodziny, poniósł on klęskę. Nie udało mu się nigdy doznać uczuć takich jak radość, miłość czy wolność. Film jest traktatem o nieudanym życiu, o przegranej, która okrzyknięta została wielkim sukcesem. Ostatecznie jest to opowieść o samotności i wyobcowaniu, które szczególnie dotkliwie odczuwane są u kresu życia.

autorka: Iwona Grodź / źródło kronos.org.pl

Współpraca reżyserska: Janusz Weychert, Waldemar Prokopowicz. Alicja Chmielewska-Kluba, Marek Ciecierski, Hanna Ostrach

Operator kamery: Piotr Sobociński
Współpraca operatorska: Jan Górski, Stanisław Matuszewski

Laboratorium: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)
Kierownictwo laboratorium: Leszek Mizera

Współpraca scenograficzna: Wojciech Jaworski, Ewa Kossowska, Bolesław Pieczyński
Dekoracja wnętrz: Ewa Braun
Współpraca dekoratorska: Wanda Niedzielska, Bolesław Miziołek, Edward Koralewski

Kostiumy: Marta Kobierska
Współpraca kostiumograficzna: Anna Górska, Marek Chojnacki


Wykonanie muzyki: Filharmonia Łódzka orkiestra
Dyrygent: Zdzisław Szostak

Konsultacja muzyczna: Anna Iżykowska-Mironowicz

Współpraca dźwiękowa: Piotr Domaradzki. Józef Druś. Piotr Ćwikliński
Imitator dźwięku: Zygmunt Nowak

Współpraca montażowa: Małgorzata Orłowska
Charakteryzacja: Aurelia Łopatowska
Współpraca charakteryzatorska: Maria Kolasa, Iwona Łopacińska
Ewolucje kaskaderskie: Jerzy Rogowski

Kierownictwo produkcji: Konstanty Lewkowicz

Współpraca produkcyjna: Jadwiga Pietruszka. Jerzy R. Michaluk. Paweł Rakowski, Arkadiusz Orłowski, Krzysztof Staszewski, Elżbieta Kotynia, Urszula Podgórska, Elżbieta Słupińska, Elżbieta Turska

Produkcja: Zespół Filmowy Rondo
Atelier: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)